Obituarium

onder Extern nieuws

Het stadsarchief van Dendermonde beschikt over een grote hoeveelheid historisch archief. Een waardevol stuk uit het Kerkarchief waar we veel vragen over krijgen, is het Obituarium. Daarom leggen we graag de inhoud en het gebruikte 14de-eeuwse handschrift uit.

Specifiek gaat het over het 14de-eeuwse martyrologium en obituarium van het O.L.V.-collegiale ter Dendermonde. Dit prachtige boek was van oorsprong een martyrologium, een lijst van martelaren die een gedenkdag krijgen, met een korte biografie van elke martelaar. De ordening is volgens de middeleeuwse liturgische kalender, die telt op basis van maanmaanden en dateert tot vóór de tijd van Julius Caesar.

De namen van de doden die men wou herdenken, werden later voor elke dag aangevuld onder de biografische gegevens van de martelaar, aldus obituarium. In de 15de eeuw werden de bladen perkament gebonden in een boekblok, met enkele bladen papier vooraan en achteraan. De boekband is gemaakt uit houten platen bekleed met leer, koperen nagels en afgesloten met een slot.

Het lezen van het martyrologium en obituarium is alleszins niet evident. Alles is in gotisch schrift geschreven, alhoewel er een duidelijke evolutie te zien is van het puur gotisch schrift naar het meer hybride gotisch-cursief schrift dat ook gekend is als bastaardschrift. Daarnaast werd er veel gebruikgemaakt van abbreviaturen. Dit zijn schriftelijke afkortingen, zoals Sc̄a voor Sancta of Iħēs voor Johannes.

Samengevat is het een heel prachtige, maar ook uitdagende parel in de collectie van het Stadsarchief Dendermonde. Het volledige boek is gedigitaliseerd en kan online bekeken worden via de Erfgoedbank Land van Dendermonde.